Thierry Valette pianist, jazz zanger maar bovenal magistraal wijnmaker
Castillon la Bataille, na oorlog komt vrede
We moeten even wat jaren terug, naar 1453 toen de Britten in Frankrijk tot staan werden gebracht en de 100 jarige oorlog werd beslecht. De Britse generaal Talbot liet daarbij het leven. Een mooie dood om als ‘wijnman’ te sterven tussen de wijnstokken. Talbot was destijds immers eigenaar van het gelijknamige kasteel in St. Julien. In de classificatie van 1855 werd Talbot geclasseerd als 3e Grand Cru Classé.
Nu is er van dat oorlogsgeweld niets meer over en staan de wijnstokken als vredessoldaten in het gelid op de glooiende hellingen. De-finale-slag van de oorlog werd gevoerd bij het dorpje Castillon-La-Bataille (2 kilometer oostelijk van St. Emilion) dat haar naam schonk aan de wijnheuvels en dorpen er omheen, de Côtes de Castillon. Met St. Emilion, Fronsac en Pomerol als buurtgenoten zal het niemand verbazen dat ook in Castillon de merlot druif de baas is. De wijnen van Castillon lijken in bepaalde opzichten sterk op die van omringende appellations. Relatief snel drinkbaar, vol, gul en zacht van smaak. Maar de aromatische expressie komt op mij altijd hoger over. Al sinds mijn allereerste bezoek aan deze regio, zo’n 40 jaar geleden ben ik dol op de wijnen van Castillon.
Grote namen
Dat ik niet als enige de kwaliteit goed heb ingeschat wordt onderstreept door de groeiende aanwezigheid van top producenten uit St. Emilion die op de Côtes de Castillon wijngaarden kopen en er zeer succesvol zijn. De afgelopen decennia zijn er neergestreken de eigenaar van Château Pavie, Gerard Persé, Francois Despagne van Grand Corbin Despagne en Stephan von Neipperg van Canon la Gaffelière. Alledrie zeer belangrijke producenten. Ons verhaal wordt echter verteld door Thierry Valette.
Jazz
Thierry komt uit een goed nest, zijn familie was eigenaar van Pavie en Troplong-Mondot. Thierry echter wilde terug naar de natuur en kocht in het gehucht Belvès- de- Castillon een klein wijndomein van 13 hectaren, Clos Puy Arnaud geheten. Hier begon de kunstzinnige Thierry (tevens pianist & jazz zanger) direct met biologische productie dat inmiddels is opgevolgd door biodynamische. Hij is ook een gewaardeerd lid van Biodivin waar veel top wijnbouwers bij zijn aangesloten. De 35 jaar oude wijnstokken worden met de hand gecultiveerd en in een gemiddeld jaar haalt hij een productie van zo’n 65.000 flessen. Persoonlijk zijn de wijnen van Clos Puy Arnaud wat mij betreft de referentie in het gebied en geniet ik iedere fles weer van de pure, diepe stijl. De oorspronkelijkheid en het magische ingrediënt dat de wijnen van Clos Puy Arnaud zo kenmerkt, drinkbaarheid!
Bekijk alle wijnen van Clos Puy Arnaud hier...
Blockbusters
Drinkbaarheid in een wijn behoeft wellicht nadere uitleg. Veel producenten die neerstreken op de Côtes- de- Castillon brachten wijnen voort die in mijn optiek eerder ‘vloeibare jam’ waren dan de fijnste drank ter wereld. Veel te hoge concentraties in de wijn waardoor je er na een glas al op uitgekeken raakt. Een goed voorbeeld hiervan was Château d’Aiguilhe van Stefan von Neipperg, tot hij vol in de meer natuurlijke werkwijze van biologische productie dook. In een klap eindigde de overdreven concentratie en werden zijn wijnen (ook die van Canon la Gaffelière) stukken beter.
Van Bistrot tot ‘grand Vin’
Clos Puy Arnaud is de bron van vier wijnen, één ervan is zonder twijfel de meest eigenzinnige Bordeaux te koop. Deze ‘Cuvée Bistrot’ (jaarproductie 4000 flessen) zit verpakt in een Bourgognefles en draagt slechts de ‘appellation’ ‘Vin de France’. Dat komt door dat beleidshandhavers van mening zijn dat deze kostelijke wijn niet aan de gestelde eisen voor Bordeaux voldoet en daarmee geen recht heeft op de herkomstbenaming Bordeaux. Uit protest, maar wel met een knipoog, naar de wetgevers bottelt Thierry deze wijn dan ook in een lichtgewicht Bourgognefles. La Cuvée Bistrot bestaat uit druiven van jonge merlot en cabernet-franc wijnstokken. Wat stijl betreft is deze wijn inderdaad geen heftige, stoere opleg Bordeaux. Het is just een fruitexercitie. Spetterend sappig met diepe tonen van rijp rood fruit en wat bessen. Een werkelijk delicieus glas dat inderdaad minder overeenkomsten met Bordeaux heeft. Het lijkt meer op een rijpe rode Loire. Het is een ‘plezierwijn’ voor gebruik tot twee of drie jaar na de oogst.
Trapje hoger
Vervolgens is er de Cuvée Pervenche, zo genoemd naar een klein wijngaard bloempje. Deze wijn komt wel in aanmerking voor de herkomstbenaming Bordeaux, om precies te zijn de Appellation Castillon Côtes de Bordeaux. Pervenche heeft meer concentratie dan Bistrot en lijkt daardoor beslist meer op klassieke Bordeaux hoewel ook hier de klemtoon ligt op souplesse en vlotte drinkbaarheid. Van 100% cabernet franc en extreem verfijnd. Een hele grote Loirewijn gelijk, maar dan voor de helft van de prijs! Diep, elegant, vleugje rokerigheid omlijst met zoete tonen van rijp rood fruit. Heerlijke vulling en finesse. Om 48 maanden volgend op de oogst van te genieten.
Sub top, Cuvée Les Ormeaux
Schitterend! Zeer donker van kleur, diep aromatisch, rijpe bessen en zongerijpt rood fruit. Ook een fijne florale toon. In de mond een prachtige structuur, extractie en diepte. Mooi in de wijn opgenomen, gepolijste tannines. Kan weggelegd worden tot een jaar of zes na de oogst.
De ‘Grand Vin’
Mondwaterend is de ‘Grand Vin’ van Clos Puy Arnaud. Dit is een rasechte Bordeaux waar menig geclasseerde St Emilion, kwalitatief, stik jaloers op is. Uit druiven van oude wijnstokken (70% merlot, 20% cabernet-franc & 5% cabernet-sauvignon) maakt thierry Valette deze prachtwijn. Diepe fonkelende kleur, krachtig, geschakeerd, diep fruitrijk aroma. Rode bessen, rijp fruit, vleugje laurier en wat gedroogde kruiden. Soms vliegt ook een dropstaaf voorbij in het geheel. In de mond altijd vol en genereus, fijne, beheerste droge tannines en een elegante houttoon, die harmonieus in de wijn zijn opgenomen. Een kelderschat! Een wijn die het wegleggen waard is, een Grand Vin om te koesteren, maar ook een om haast Bourgondisch van te genieten. Echte ‘drink’ Bordeaux. Uit een gemiddeld jaar kan de Grand Vin 7 tot 10 jaar rijpen, uit een groot jaar als 2015 of 2016 is de wijn wel tot 15 a 20 jaar weg te leggen.